Trotse Ouders zet zich sinds 2018 fulltime en op vrijwillige basis actief in als medeorganisator en coördinator van de campagne PAARS en zorgde ervoor dat de campagne in een stroomversnelling kwam. PAARS maakt deel uit van de grootste sensibiliseringscampagne van de wereld rond het LGBT+-thema. Naar aanleiding van de Internationale Dag Tegen Holebifobie en Transfobie (IDAHOT) op 17 mei, doen die dag tal van onderwijsinstellingen in tientallen steden en gemeenten in Vlaanderen en Brussel mee aan de campagne PAARS.
Oorsprong van de paarse campagne
Na een reeks zelfmoorden van LGBT+-jongeren door pestgedrag, riep de 15-jarige Brittany McMillan in 2010 via sociale media haar medescholieren op om paars te dragen, als teken van solidariteit met LGBT+-jongeren.
Paars is een kleur uit de regenboogvlag en symboliseert kracht en moed (‘spirit’). Die heb je nodig om op te komen voor jezelf en te zijn wie je bent.
De oproep werd massaal opgevolgd en sindsdien nemen er elk jaar miljoenen mensen deel aan ‘Spirit Day’, zoals de paarse dag daar heet. Na het overweldigende succes in de Verenigde Staten, volgden andere landen met een soortgelijke campagne. In Nederland wordt die ‘Paarse Vrijdag’ genoemd en sinds 2012 is er in Vlaanderen PAARS, een sensibiliseringscampagne rond het LGBT+-thema die jaar na jaar groeit.
Partners
De campagne PAARS wordt georganiseerd door erg geëngageerde vrijwilligers, maar daarnaast laten we ons omringen door mensen met expertise. Dat de campagne sterk gedragen wordt, bewijst de samenwerking met o.a. çavaria (Vlaamse koepel van LGBT+-organisaties), Wel Jong Niet Hetero (grootste LGBT+-jongerenorganisatie van het land), AP Hogeschool en provinciale Regenbooghuizen. De campagne wordt ook ondersteund door de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) en de Vlaamse Scholierenkoepel (VSK).
De campagne PAARS kan in vijf punten worden samengevat:
1. Doel PAARS
Meer verdraagzaamheid creëren in de maatschappij voor LGBT+-jongeren.
2. Werkwijze
Oproepen om:
- paars of paarse accenten te dragen (om solidariteit te tonen met LGBT+-jongeren).
- het LGBT+-thema beter bespreekbaar te maken (in de klas), o.a. met behulp van de PAARS-krant.
- een (klasoverschrijdende) activiteit te organiseren die verbondenheid creëert.
3. Organiseren PAARS
- PAARS is een laagdrempelige, duurzame en flexibele campagne die wordt georganiseerd naargelang de eigenheid van de onderwijsinstelling.
- Voor het lager en secundair onderwijs voorzien we een kant-en-klaar PAARS-campagnepakket dat bestaat uit aangepast educatief materiaal, ondersteunende documenten, informatief materiaal en promomateriaal (met o.a. affiches en PAARS-polsbandjes).
4. Gratis deelnemen
Dankzij de financiële steun van de stad of gemeente waar de scholen zich bevinden, kunnen de scholen (bijna) altijd een gratis campagnepakket ontvangen. Tegelijkertijd wordt de stad of gemeente op deze manier betrokken bij de campagne.
5. Bereik PAARS
Vanaf 2019 betrokken we het hoger onderwijs bij de campagne, nadat de Antwerpse hogescholen spontaan zelf PAARS organiseerden op 14 campussen.
Vanaf 2020 hebben álle universiteiten (KU Leuven, UGent, UHasselt, UAntwerpen en VUB) en alle hogescholen in Vlaanderen en Brussel (Nederlandstalig) zich geëngageerd om mee te doen aan PAARS en wordt de campagne ook verspreid in het Europees Parlement.
In 2021 nemen 86 steden en gemeenten met meer dan 190 onderwijsinstellingen deel aan de campagne en komt de campagne PAARS in het lager onderwijs en in de jeugdbewegingen.
Vanaf september 2021 wordt PAARS overgenomen door Wel Jong, met ondersteuning van subsidies van ministers. Er wordt een wetenschappelijk onderzoek opgestart over de impact van de campagne PAARS op (LGBT+)-jongeren. Trotse Ouders blijft zich op de achtergrond inzetten voor de campagne en zit in de stuurgroep.
Vanwaar ons engagement voor PAARS?
We willen niet alleen inspireren met onze woorden, maar vooral met onze daden. Als ouders (van LGBT+-jongeren) willen we niet aan de zijlijn staan, als uit onderzoek blijkt dat 65% van de LGBT+-jongeren tijdens het opgroeien zelfmoordgedachten heeft. Ook de zelfmoordpogingen bij LGBT+-jongeren zijn dramatisch hoog (UGent 2016: zelfmoordpogingen transgenders: 1 op 3; lesbische meisjes: 1 op 4 (5 keer meer dan bij heteromeisjes); homojongens: 1 op 5).
Die hoge cijfers zijn te wijten aan het feit dat LGBT+-jongeren nog steeds veel te maken krijgen met discriminatie, fysiek geweld, onverdraagzaamheid, pestgedrag en uitsluiting. Vooral op school blijkt er nog werk aan de winkel te zijn.
De UGent reikt oplossingen aan voor het hoge zelfmoordcijfer bij LGBT+-jongeren.
UGent:
‘Factoren die het risico op suïcide bij LGBT+-jongeren verhogen:
Uitgesloten worden en fysiek geweld.
Belangrijke beschermende factor voor LGBT+-jongeren:
Steun ervaren.’
Advies UGent:
‘- De maatschappij moet verder gesensibiliseerd worden.
- Er moet een veilige omgeving gecreëerd worden.
- Zorg voor gerichte campagnes.’
Trotse Ouders wou niet bij de pakken blijven zitten. Met de campagne PAARS denken we dat we de grootst mogelijke impact hebben om verbetering te brengen in de hoge suïcidecijfers bij LGBT+-jongeren. Met de campagne PAARS zorgt Trotse Ouders mee voor een gerichte campagne, sensibiliseren we jongeren en bij uitbreiding de hele maatschappij rond het LGBT+-thema en helpen we mee aan een veilige omgeving (o.a. op school) voor LGBT+-jongeren. Daarbij blijkt uit onderzoek dat op een LGBT+-vriendelijke school met een positief schoolklimaat iedereen zich gelukkiger voelt.
PAARS-krant
Trotse Ouders vindt het heel belangrijk dat het LGBT+-thema (in de klas) beter bespreekbaar wordt. Uit onderzoek blijkt echter dat dit thema weinig of niet in de klas aan bod komt.
Trotse Ouders was daarom mee de initiatiefnemer om in 2019 in samenwerking met AP Hogeschool van start te gaan met de PAARS-krant. We contacteerden alle hogescholen van Antwerpen om te vragen wie er wilde meehelpen met het maken van de PAARS-krant en de respons was indrukwekkend.
Sindsdien wordt de PAARS-krant elk jaar gemaakt door studenten Journalistiek van AP Hogeschool, met inhoudelijke ondersteuning van Het Roze Huis. De PAARS-krant is gericht op alle middelbare scholieren van 12 tot 18 jaar en bevat leuke en educatieve artikels rond het LGBT+-thema. In 2021 kreeg de PAARS-krant het WAT WAT label (van expertisecentrum De Ambrassade, gelinkt aan de Vlaamse Minister van Jeugd), dat waakt over kwaliteitsvolle en betrouwbare jeugdinformatie.
Aan de krant is een docentenhandleiding verbonden, die dan weer gemaakt wordt door de studenten van de Lerarenopleiding, in samenwerking met het educatief team van çavaria. Op die manier wordt er zowel in de opleiding Journalistiek als in de Lerarenopleiding aandacht aan het LGBT+-thema geschonken.
Er is een docentenhandleiding, omdat uit onderzoek blijkt dat één op de drie leerkrachten niet weet hoe het LGBT+-thema aan te brengen in de klas. Ze zijn dikwijls van goede wil, maar de communicatie over dit thema verloopt moeizaam. Daarbij zijn leerkrachten nu al overbevraagd.
Ook de nieuwe eindtermen, waarbij leerkrachten verplicht worden om in de klas te spreken rond gender- en seksuele diversiteit, zorgen ervoor dat de PAARS-krant en Docentenhandleiding ideale didactische instrumenten zijn om indien gewenst tijdens het jaar in de klas te gebruiken. De campagne PAARS is dan ook geen eendagsproject.
Gratis PAARS-webinar
KLIQ vzw (de vormingspartner van çavaria) bood op 21 april 2021 in samenwerking met PAARS een gratis PAARS-webinar aan voor alle geïnteresseerde leerkrachten. Er werd antwoord gegeven op hoe je PAARS succesvol kan implementeren in je school, hoe je als leerkracht doorheen het hele schooljaar samen met je collega’s en leerlingen kan werken aan een LGBT+-veilig en -inclusief schoolklimaat en nog veel meer. Via deze link kan je de PAARS-webinar herbekijken: https://www.paars.today/secundair-onderwijs/
Toekomst campagne PAARS
Het doel van Trotse Ouders is altijd geweest: aan Vlaanderen en gezagsdragers het potentieel van de campagne PAARS tonen, zoals wij dat zagen. Daarna kan de campagne overgenomen worden door die organisatie met expertise die daar het meest geschikt voor is, zodat de campagne in België structureel kan blijven groeien.
We zijn dan ook verheugd dat in 2021, met behulp van subsidies van ministers, Wel Jong Niet Hetero de campagne PAARS de volgende jaren in verschillende doelgroepen gaat ondersteunen.
Trotse Ouders blijft zich inzetten voor de campagne, omdat we denken dat zo’n campagne nog steeds nodig is. Ons land doet het goed op het gebied van juridische rechten voor LGBT+-personen, maar op het gebied van maatschappelijke aanvaarding is er nog werk aan de winkel. Zo durven twee op de drie LGBT+-personen in Vlaanderen niet hand in hand lopen op straat.
Op termijn zouden we graag in Vlaanderen, Brussel en hopelijk in nog meer plaatsen in België, diverse doelgroepen paars kleuren en zoveel mogelijk mensen sensibiliseren rond het LGBT+-thema. De campagne PAARS komt later eveneens in sportverenigingen, kleuterscholen, bedrijven, etc., waar ook al heel wat interesse is. In 2021 kregen we alvast verschillende foto’s toegestuurd van kleuterklassen die spontaan deelnamen aan PAARS. Er werd ons zelfs gevraagd of de campagne niet in rusthuizen kan doorgaan.
Trotse Ouders en Europa
Trotse Ouders heeft ervoor gezorgd dat sinds 2020 de campagne PAARS ook in de LGBTI Intergroup van het Europees Parlement verspreid wordt; met zijn 152 leden uit 25 landen de grootste Intergroup van het Europees Parlement. Ook daar hebben we ambities.
Onze droom is om zoveel mogelijk Europarlementsleden te inspireren, om ooit een soortgelijke campagne als PAARS in hun eigen land op te starten. De campagne PAARS is een van de weinige instrumenten om op grote schaal jongeren te sensibiliseren rond het LGBT+-thema, en bij uitbreiding de hele maatschappij.
Daarom werd in 2021 de PAARS-krant, folder over PAARS en de affiche alvast door een van de trotse ouders die Engelstalig en vertaler is, in het Engels vertaald, om te verspreiden in het Europees Parlement. We plannen in de toekomst ook een Franstalige en Duitstalige PAARS-krant.
We zouden graag een Europees partnerschap willen lanceren en een pilootproject uitwerken. We hopen dat er een Europese organisatie kan worden opgezet, waarbij de paarse campagne niet zozeer vanuit elk land wordt georganiseerd, maar dat de paarse campagne een Europese solidariteitscampagne wordt tussen de verschillende Europese landen en een soort monitor of meetlat waar LGBT+-rechten onder druk staan.
We hebben met de campagne PAARS het middel om veel mensen te bereiken en om op grote schaal mensen te sensibiliseren, maar we hebben een Europese organisatie nodig om dat naar de verschillende lidstaten toe te concretiseren.
In 2021 werden twee trotse ouders uitgenodigd voor een online gesprek van een uur met Miguel Chambel, de coördinator van de LGBTI Intergroup in het Europees Parlement. Miguel wist ons o.a. te vertellen dat hij in zijn jeugdjaren in Portugal heel blij zou geweest zijn met een campagne als PAARS op zijn school. Ook in 2021 heeft Miguel de campagne PAARS verspreid in de LGBTI Intergroup van het Europees Parlement en deden we met de campagne hetzelfde onder de Belgische Europarlementsleden. Verscheidene MEPs toonden hun solidariteit met PAARS door een PAARS-selfie of videoboodschap te delen. Minister en vice-eersteminister Petra De Sutter betuigde in een videoboodschap eveneens haar steun aan PAARS.
Een week na ons gesprek kregen we het onverwachte bericht dat Trotse Ouders als medeorganisator van de campagne PAARS, samen met de oprichter van de campagne in Vlaanderen, door een Europarlementslid genomineerd werd voor de Europese burgerschapsprijs. We zijn dankbaar dat op deze manier de campagne PAARS nog meer in de kijker wordt gezet.
Ouders van (LGBT+)-jongeren
Ook bij ouders (van LGBT+-jongeren) is er nog heel wat werk aan de winkel. Als we horen dat nog steeds elke week LGBT+-jongeren aan het Regenbooghuis in Brussel komen aankloppen, omdat ze na hun coming-out op staande voet door hun ouders werden buitengesmeten en niet weten waar naartoe te gaan, dan breekt ons hart. Het is goed dat er sinds kort een vluchthuis voor LGBT+-jongeren bestaat, waar ze opgevangen kunnen worden.
We plannen in de nabije toekomst een sensibiliseringscampagne voor ouders, in samenwerking met koepels van Ouderverenigingen. In samenwerking met laatstejaarsstudenten Communicatiemanagement werd in 2021 hiervoor een voorbereidend onderzoek gedaan.
Gelukkig gaat het er niet overal zo dramatisch aan toe bij de coming-out van jongeren bij hun ouders, maar we merken toch dat nog steeds heel wat ouders het moeilijk hebben om hun LGBT+-kind te aanvaarden zoals het is, terwijl hun kind dat nochtans wel doet met zijn ouders. We willen er dan ook alles aan doen om daar verbetering in te brengen.
Omdat elk kind recht heeft op onvoorwaardelijke liefde en acceptatie van zijn ouders.